หมวกคัดสรรเป็นหมวกของก็อดดริก กริฟฟินดอร์ หนึ่งในสี่ผู้ก่อตั้งโรงเรียนฮอกวอตส์ เนื่องจากวันหนึ่งผู้ก่อตั้งที่สี่ปรึกษากันว่าหากวันหนี่งไม่มีพวกเขาแล้วใครจะเป็นผู้คัดเลือกนักเรียน ก็อดดริก กริฟฟินดอร์จึงถอดหมวกที่ใส่อยู่ แล้วผู้ก่อตั้งทั้งสี่ก็ร่ายเวทมนตร์ไว้ที่หมวกคัดสรร ซึ่งก็ได้ทำหน้าที่คัดสรรนักเรียนฮอกวอตส์มาโดยตลอดหมวกคัดสรรถูกเก็บไว้ที่ห้องศาสตราจารย์ใหญ่ ทำให้ได้ฟังเรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น จึงสามารถคาดเดาเหตุการณ์ร้ายแรงที่จะเกิดขึ้นในแต่ละปี และ นำมาเตือนได้ในแฮร์รี่ พอตเตอร์กับห้องแห่งความลับ ฟอกส์นกฟีนิกซ์ของดัมเบิลดอร์ ได้เอาหมวกคัดสรรมาให้แฮร์รี่ที่ห้องแห่งความลับ และ ดาบกริฟฟินดอร์ที่แฮร์รี่หยิบมาจากในหมวกก็ทำให้แฮร์รี่รอดชีวิตกลับมาได้